Біздің қоғамда инклюзия маңызды рөл атқарады және оның барлық мүшелері үшін әділ және тең әлем құруға жәрдем береді. Инклюзияға және әртүрлілікті құрметтеуге берілген бұл ұзақ мерзімді уақыттың тұрақтылық пен қоғамның өркендеуіне қол жеткізуі үшін маңызы зор. Қазіргі таңда мүмкіндігі шектеулі жандарға қолдау көрсету маңызды мәселелердің біріне айналып отыр. Бұл санатқа басқалармен тең дәрежеде қоғамдық өмірге қатысу қабілетіне әсер ететін физикалық, психикалық, ақыл-ой немесе эмоционалдық кемістігі бар адамдарды жатқызамыз. Біз әрбір адамның өз әлеуетін іске асыруға және лайықты өмір сүруге мүмкіндігі бар әлемді құру үшін күш біріктіріп, әр адамның бірегейлігін мойындай аламыз. Инклюзивті қоғам ерекше адамдардың құқықтарын қорғап және кемсітушілікті болдырмайды.
Адамдар арасындағы айырмашылықтар қоғамға өзінің құнды үлесін береді. Әр адам құрметтеуге лайық және тең мүмкіндіктерге ие болуға құқығы бар. Тәжірибенің, білімнің және перспективаның әртүрлілігі мәдениетті байытып, инновацияны өркендетеді. Инклюзивті қоғамның мәнісі барлық адамдарға оқуға, жұмыс істеуге және дамуға тең мүмкіндіктер береді. Бұл әділетті және бақуатты қоғамның қалыптасуына ықпал етеді. Әлеуметтік ынтымақтастықты арттыру да маңызды тәсілдердің бірі екені анық. Ерекше адамдарды қабылдау толерантты және жанашыр қоғамға ықпал етеді. Бұл әлеуметтік байланыстарды күшейтіп, ынтымақтастықты өркендетеді.
Әлем бойынша инклюзивтілік ұғымы барған сайын өзекті де маңызды болуда. Инклюзия барлық адамдардың жеке ерекшеліктеріне қарамастан, әлеуметтік процестер мен құрылымдарға қосылуы деген ұғымды білдіреді. Бұл тұжырымдама әрбір адамның қоғамға қатысуына тең мүмкіндік беретін ортаны құруға бағытталған. Сонымен қатар серпінді және өркендеген қоғам құрудың қажетті шарты әлеуметтік процестерге қосылу әділдік пен теңдіктің кілті болып табылады. Инклюзия қоғамның барлық мүшелерінің экономикалық, саяси, әлеуметтік және мәдени өмірге толық қатысуына көмектеседі.
Инклюзияның негізгі бағыттарының бірі – әртүрлілікті құрметтеу. Әрбір адам бірегей және оның қабілеттері мен қажеттіліктерін анықтайтын өзіндік ерекшеліктері болады. Инклюзивті қоғам бұл бірегейлікті мойындайды және бағалайды, әрбір адам өз әлеуетін жүзеге асыра алатын ортаны құруға ынталанады. Дегенмен де инклюзивті қоғамда бәрі дұрыс бола бермейді. Мақсат-мұратқа жетуде әртүрлі кедергілер кездеседі. Теңсіздік, кемсітушілік, стереотиптер мен біржақтылық адамдардың белгілі бір топтарын қоғамға қосуға өз әсерін тигізуі мүмкін. Осыған орай осындай проблемаларды біліп, оларды жеңу үшін белсенді түрде жұмыс атқарған дұрыс.
Білім беру және хабардар ету – инклюзивтік кедергілерді жойып, оңайлатудың бір жолы. Әртүрлілік туралы хабардарлықты арттыру және айырмашылықтарға төзімділікті арттыру, ашық және инклюзивті ортаны құруға айтарлықтай көмек береді. Сонымен қатар, жүйелік кемсітушілікті жою және қоғамның барлық мүшелері үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету үшін құжат жасалып, оның жүзеге асырылуына жағдай жасалынуы керек. Яғни бұған осал топтардың құқықтарын қорғайтын заңнаманы жасау, сондай-ақ қолдау бағдарламалары мен инклюзивті бастамаларды дайындау жұмыстары кіреді.
Ерекше адамдарды қоғамға қабылдаудың маңызды себептері:
Адамның қадір-қасиеті: әрбір адам жынысына, нәсіліне, жасына, қабілетіне немесе кез келген басқа ерекшеліктеріне қарамастан құрметке ие және барлық жағынан тең болуы керек. Инклюзивті қоғам әрбір адамның осы негізгі құқығын қорғауды қолға алады.
Әлеуетті дамыту: Әр адамның қоғамға үлес қосатын құнды нәрсесі болады. Қабілеттер мен таланттардың әртүрлілігін қабылдау адам әлеуетін барынша арттыратын және серпінді де инновациялық қоғам құрудың бірден-бір жолы.
Әлеуметтік әділеттілік: Инклюзия әркім өз мақсаттарына жетуге және қоғамдастыққа қатысуға тең мүмкіндіктерге ие болатын әділетті қоғам құруға көмек береді.
Қоғамдастықты нығайту: Қоғамдағы әртүрлілік пен айырмашылықтарды қабылдау толерантты, біртұтас және төзімді қауымдастықты құруға негіз болады. Адамдар өздерін қабылдағанын және қосылғанын сезінсе, олар бір-бірін қолдап, бірігеді.
Мәдени байыту: Әртүрлілік қоғамның мәдени тәжірибесін байытады. Әртүрлі пікірлермен, көзқарастармен және қабілеттермен танысу адамның дүниетанымын және түсінігін кеңейтуге ықпал етеді.
