Әр адамның өмірінде өз жолын табу, өз мамандығын таңдау – ең маңызды шешімдердің бірі. Себебі мамандық – бұл тек жұмыс емес, ол – өмір салты, ойлау тәсілі және жүрек қалауымен таңдалған өмірлік бағыт. Менің таңдаған мамандығым – психолог, және мен бұл мамандықты үлкен мақтанышпен айтамын. Психолог болу – бұл адам жанының тереңіне үңілу, әрбір адамның ішкі әлемін түсінуге тырысу. Зигмунд Фрейд айтқандай: «Адамның мінезі мен өмірі – оның бейсаналы ойларының айнасы».
Шынында да, психолог адамның тек сөзін ғана емес, оның үнін, көзқарасын, эмоциясын, тіпті үнсіздігін де түсіне білуі керек. Бұл мамандық үлкен жауапкершілікті, шыдамдылықты және рухани күшті талап етеді. Психологтың ең басты міндеті – адамға өз-өзін табуға, өз ішкі күйін түсінуге және қиындықтарды жеңуге көмектесу. Көптеген адамдар психологиялық көмекке жүгінуден ұялады, бірақ дәл сол көмек олардың өмірін өзгертеді.
Абрахам Маслоу айтқандай:
«Адамның ең жоғары қажеттілігі – өзін-өзі іске асыру». Психолог осы жолда бағыт көрсетуші, қолдаушы және дем беруші тұлға. Біз адамның бойындағы әлеуетті көруге, оны ашуға көмектесеміз. Әрбір кездесуде біз адамның жан дүниесінің терең сырын тыңдаймыз, кейде көз жасымен, кейде үнсіздігімен сөйлесеміз.
Бұл мамандықта қиындықтар да аз емес. Күн сайын түрлі тағдыр, түрлі қайғы мен үмітсіздікті көресің. Бірақ дәл осы сәттерде психолог өз сабырлылығын сақтап, кәсіби этиканы ұстануы тиіс. Карл Роджерс былай деген: «Нағыз көмек – адамның өз мүмкіндігін сезінуге және өз шешімін табуға мүмкіндік беру». Яғни, психолог дайын жауап бермейді – ол адамды өз жолын көруге үйретеді.
Психолог болу үшін терең білім, нәзік сезімталдық және адамға деген сүйіспеншілік қажет. Кейде бір жылы сөз, бір шынайы тыңдау адамның өмірін түбегейлі өзгертуі мүмкін. Психолог үшін ең үлкен марапат – клиенттің көзіне қуаныш пен үміттің оралуы. Психология саласы – бұл тек теория емес, сонымен қатар үлкен тәжірибе мен рухани еңбектің нәтижесі. Біз эмоция, мінез-құлық, мотивация, қарым-қатынас және тұлға дамуы сияқты күрделі ұғымдарды зерттейміз. Бұл ғылым адамды түсінудің кілті болып табылады.
К. Юнгтің сөзімен айтқанда: «Адам өз көлеңкесін танымағанша, ол өз тағдырын басқара алмайды». Осыдан-ақ психологтың рөлі қаншалықты маңызды екенін көреміз. Біз адамдарға өз көлеңкесін танып, жарыққа шығуға мүмкіндік береміз.
Қазіргі заманда психолог мамандығының маңызы арта түсті. Себебі өмір қарқыны, ақпарат тасқыны, әлеуметтік қысым мен күйзеліс көбейді. Психологиялық қолдау – қоғамның рухани денсаулығының кепілі. Психолог – сол денсаулықтың сақшысы. Мен өз мамандығымды мақтан етемін, өйткені мен адамға жақсылық жасаймын. Мен өз ісімді сүйемін. Мен адамның жанын түсінемін, оны тыңдай аламын және оны қабылдай аламын. Мен үшін әрбір адам – ерекше әлем, ал мен сол әлемнің саяхатшысымын. Бір дана сөз бар: «Адамның бақыты – оның өз ісін сүйе білуінде».
Бағила ЗАКАРИЯНОВА,
психолог
